Çevrimdışı sohbet: Mesh mesajlaşma uygulamalarına genel bakış

İnternet bağlantısı veya cep telefonu hizmeti olmadan sohbet etmenizi sağlayan mesajlaşma uygulamalarını ve bunun neden gerekli olabileceğini araştırıyoruz.

İnternet bağlantısı veya cep telefonu hizmeti olmadan çalışan mesajlaşma uygulamaları

İnternete ve cep telefonu hizmetine sürekli erişim, günümüzde elektrik kadar doğal kabul ediliyor ve bazen bunların olmadığı bir dönemde nasıl yaşadığımızı hayal etmek zor oluyor. Peki ya kendinizi yakınınızdaki arkadaşlarınızla iletişim halinde kalmanızı gerektiren ancak mobil internet veya cep telefonu sinyalinin olmadığı bir durumda bulursanız? Örneğin, grubunuz uçakta birbirinden ayrılıyor ve farklı yerlerde oturuyorsunuz, ancak uçuş sırasında seyahat planlarınız hakkında konuşmanız gerekiyor. Ya da internetin zayıf olduğu ve konuşmak için çok gürültülü olan bir müzik festivalindesiniz, ancak yine de ana sahneye ne zaman gideceğinizi koordine etmeniz gerekiyor.

Bu noktada, merkezi olmayan p2p (eşler arası) veya mesh mesajlaşma uygulamaları kullanışlı olabilir. Bu uygulamalar, Bluetooth veya Wi-Fi Direct aracılığıyla birden fazla cihazı tek bir “mesh” ağına bağlamanıza olanak tanır.

2010’larda Wi-Fi Direct’in ortaya çıkmasıyla birlikte, bu tür uygulamalar çok ses getirdi, ancak hiçbir zaman gerçekten yaygınlaşmadı zira ne işe yaradıkları ve nerede kullanılabilecekleri pek belli değildi. Bunlar, telsizlerin yerine kullanılan tuhaf bir alternatifti, ancak menzilleri daha kısaydı ve güç tüketimi daha yüksekti, bu nedenle akıllı telefon kullanıcıları arasında hiçbir zaman popüler olamadılar. Yine de bu tür mesajlaşma uygulamaları bugün hala aktif ve geliştiriciler bunları desteklemeye devam ediyor, hatta yenilerini geliştiriyorlar.

Bunun nedeni, doğal afetler sırasında insanların bağlantıda kalmasını sağlamak, arama ekiplerinin çalışmalarını koordine etmek veya Wi-Fi ya da cep telefonu sinyali olmadığı durumlarda evde veya yazlıkta komşularla iletişim kurmak gibi önemli bir amaca hizmet etmeleridir. Bu ve benzeri durumlar için, internet bağlantısı gerektirmeyen merkezi olmayan mesajlaşma uygulamaları mükemmel olmasa da iyi bir çözümdür.

Dolayısıyla, sipariş ettiğiniz telsizler planladığınız yürüyüşten önce gelmezse, yedek olarak mesh mesajlaşma uygulamaları devreye girebilir.

“Merkezi olmayan” terimi, Status veya Brave Messenger gibi blok zinciri mesajlaşma uygulamalarını tanımlamak için de sıklıkla kullanılır. Ancak, bugün bunlardan bahsetmeyeceğiz çünkü çalışabilmeleri için sabit bir internet bağlantısı gerekiyor.

P2P mesajlaşma uygulamaları nasıl çalışır?

Bu uygulamalar, her cihazın hem istemci hem de aktarıcı olarak görev yaptığı merkezi olmayan bir mesh ağı üzerinde çalışıyorlar. Dağıtılmış bir ağ, birçok istemci cihaza sahip ve her üye, mesajları iletmek için bir köprü görevi görebiliyor.

Akıllı telefonunuzun, doğru uygulamayı yüklemiş olan diğer yakındaki cihazlara mesaj gönderebilen mini bir telsiz cihazına dönüştüğünü hayal edin. Bir mesaj göndermek isterseniz, mesaj bir kullanıcının akıllı telefonundan diğerinin akıllı telefonuna atlayarak hedeflenen alıcıya ulaşıyor. Söz konusu mesaj, bağlantı düğümlerinde şifrelenmiş formatta olduğu için, geçtiği diğer cihazlar tarafından okunamıyor.

Cihazlar, Bluetooth veya Wi-Fi Direct aracılığıyla birbirlerine doğrudan bağlanıyor.

Hangi mesh mesajlaşma uygulamaları denemeye değer?

BitChat: Bluetooth Low Energy (BLE) tabanlı en yeni merkezi olmayan mesajlaşma uygulaması olan BitChat, Twitter’ın (şimdiki adıyla X) kurucu ortağı Jack Dorsey tarafından Temmuz 2025’te piyasaya sürüldü. Uygulama, 1990’ların sonlarında kullanılan IRC sohbetlerinin modern, şifreli bir versiyonu olarak konumlandırılıyor ve görünüşü de öyle.

Uygulama, sunucusuz ve tamamen merkezi olmayan bir sistem olduğunu ve uçtan uca şifreleme kullandığını iddia ediyor. Mesajlar daha sorunsuz iletim için 500 baytlık parçalara bölünüyor. Ayrıca kayıt, e-posta veya telefon numarası gerektirmiyor.

Ancak, güvenlik araştırmacıları BitChat’te kritik güvenlik açıkları buldular ve hatta onu “vibe coding”in kurbanı olarak nitelendirdiler. “Vibe coding”, uygun bir güvenlik denetimini atlayan, yapay zeka destekli bir geliştirme tekniği. Geçerli, yapay zeka destekli araçlar hala “Tasarımda Güvenlik” konusunda zorluklar yaşıyor, yani uygulamanın tasarım aşamasında temel güvenlik ilkelerini entegre etmekte zorlanıyorlar. Jack Dorsey, gelecek güncellemelerde hataları düzelteceğine söz veriyor.

Mesajlaşma uygulamasını hem App Store‘dan hem de Google Play‘den yükleyebilirsiniz. Kaynak kodu GitHub’da yer alıyor. Resmi sürümleri ve güncellemelerini de Jack Dorsey’in X hesabından takip edebilirsiniz.

Bridgefy: Bu uygulama 12 milyondan fazla kullanıcıya ulaşmış durumda, ki bu bir mesh mesajlaşma uygulaması için oldukça yüksek bir rakam. Çünkü kullanıcı sayısı ne kadar fazla olursa, bağlantı kurma olasılığınız da o kadar artıyor.

Bridgefy ayrıca BLE kullanıyor, hem iOS hem de Android’de çalışıyor, uçtan uca şifrelemeyi destekliyor ve iki modu var: Özel mesajlaşma ve genel yayın. Olumsuz tarafı ise, ücretsiz sürümde rahatsız edici reklamlar var ve performans aksayabiliyor.

Briar: Briar; Almanya’nın Cure53 şirketi tarafından gerçekleştirilen bağımsız bir güvenlik denetiminden geçmiş, açık kaynaklı, uçtan uca şifrelenmiş bir mesajlaşma uygulaması.

Bluetooth ve Wi-Fi Direct üzerinden çalışmanın yanı sıra, Tor ağı üzerinden internete de bağlanabilen uygulama bu özelliği ile daha çok yönlü bir araç haline geliyor.

Briar en üst düzeyde gizlilik ve güvenlik düzeyi sağlarken, bazı eksiklikler de söz konusu. İlk olarak, bir kişiyi yalnızca QR kodunu tarayarak veya diğer kanallar üzerinden paylaşılan özel bağlantıları kullanarak şahsen ekleyebiliyorsunuz. İkincisi, sesli mesajları, dosyaları veya GIF’leri unutun. Briar yalnızca metin mesajlarını destekliyor.

Son olarak, Briar yalnızca Android’de kullanılabiliyor.

White Mouse: Nispeten yeni bir proje olan White Mouse, mesajların kaybolduğu bir sohbet uygulaması. Şimdilik sadece Android’de kullanılabiliyor, ancak geliştiriciler iOS, macOS ve Windows için de sürümler çıkaracaklarını vaat ettiler. Kayıt için telefon numarası gerektirmiyor, uçtan uca şifreleme sağlıyor, mesajları hiçbir yerde saklamıyor ve otomatik olarak silebiliyor. White Mouse, gizliliği artırmak için kullanıcıların mesajları iletmesine, ekran görüntüsü almasına veya ekranı kaydetmesine izin vermiyor. Ayrıca, sohbetlerin fotoğraflanmasını önlemek için filigranlı özel arka planlar oluşturuyor. İnternet üzerinden ve yakındaki cihazlar arasında doğrudan çalışabiliyor.

Mesh mesajlaşma uygulamalarını kullanırken dikkat edilmesi gerekenler

  • Merkezi mesajlaşma uygulamalarının yerini almazlar. Kentsel bir ortamda bile, yan binadaki bir arkadaşa mesaj göndermek zor olabilir.
  • Menzil, Bluetooth/Wi-Fi gücüne bağlı olarak sınırlıdır. Aynı mesajlaşma uygulamasını kullanan en az bir kullanıcı, açık bir alanda 100 metre mesafede olmalıdır ve doğrudan görüş hattı yoksa daha da yakın olmalıdır.
  • Performans, kullanıcı sayısına bağlıdır. Uygulamayı kullanan kişi sayısı ne kadar fazla olursa, mesaj o kadar uzağa ulaşabilir. Yeterli sayıda kullanıcıya sahip bir mesh ağı, kilometrelerce uzayabilir. Bu, diplomat gibi davranıp tüm arkadaşlarınızı kullanıcı dostu sohbet uygulamalarından vazgeçmeye ikna etmeniz gerekebileceği anlamına gelir.
  • Bluetooth / Wi-Fi Direct aktif olarak kullanıldığında piliniz daha hızlı bitecektir, bu nedenle yedek pil satın alın.
  • Tüm mesh mesajlaşma uygulamaları güvenilir şifreleme kullanmaz. Sahip olduğunu iddia etmekle gerçekten sahip olmak aynı şey değildir, bu nedenle yalnızca bağımsız araştırmacılara ve onların doğrulamalarına güvenin.
  • Açık kaynaklı projeleri tercih edin, çünkü bunlar çok sayıda araştırmacının uygulama güvenliğini doğrulamasını sağlar.
  • BitChat örneğinde görüldüğü gibi, bazı uygulamalarda güvenlik açıkları olabilir. Bu nedenle, bu uygulamalarda gizli bilgileri paylaşmanız tavsiye edilmez. Cihazlarınızda Kaspersky Premium kullanarak verilerinizin tehlikeye girmesini önleyin ve kötü niyetli kişilere karşı kendinizi koruyun.

Mesh mesajlaşma uygulamalarını kullanmak için genel ipuçları

Mesh mesajlaşma uygulamaları günlük iletişim için normal mesajlaşma uygulamalarının yerini tutmaz. Bunlar özel durumlar için bir araçtır ve ilk yardım çantası, yangın söndürücü veya can yeleği gibi kullanılmalıdır. Elinizin altında bulundurun ve normalde kullanmak zorunda kalmadığınız için mutlu olun.

  • Uygulamayı önceden yükleyin ve kurun. Kritik bir anda, durumu anlamak veya uygulamayı yüklemek için zamanınız olmayabilir.
  • Kişilerinizin, komşularınızın veya seyahat arkadaşlarınızın aynı uygulamayı yüklediğinden emin olun.
  • Yaşam tarzınız sık seyahat etmeyi veya potansiyel bağlantı sorunları olan yerlerde bulunmayı içeriyorsa, birkaç farklı mesh mesajlaşma uygulaması yükleyin. Hangi uygulamanın yakınınızda bir "partner" bulacağını asla bilemezsiniz.
  • Önemli bir etkinlikten önce uygulamayı, karşılaşmayı beklediğiniz koşullara benzer koşullarda test edin.
  • Belirli arazi koşullarına uygun gerçek telsizler gibi yedek bir iletişim planı hazırlayın.

Mesajlaşma uygulamalarının güvenliği hakkındaki diğer yazılarımıza göz atın:

İpuçları
  • Diğer tüm ülkeler için