Güvenlik farkındalığı eğitimi nedir?

İnternette var olmanın riskleri şirketler için gitgide daha ciddi bir nitelik kazanıyor. Geçtiğimiz iki yıl içinde şirketlerin %77'si'si en az bir siber olay yaşadı. O halde kuruluşların bu riskleri azaltmak için önlemler almak istemesi gayet anlaşılabilir bir durumdur. İşte bu noktada çalışanlar için siber güvenlik farkındalık eğitimi yararlı olabilir. Örneğin, Kaspersky'nin farklı büyüklükteki şirketlerin karşılaştığı tehditlerle ilgili araştırmasına göre, çalışanlar tarafından BT kaynaklarının uygunsuz kullanımı ve BT güvenliğinin ihlal edilmesi, şirketlerin karşılaştığı en büyük tehditlerden ikisini oluşturmaktadır ve bir olayın ortalama maliyeti 337.561 dolardır. Ayrıca, işletmelerdeki siber olayların %38'i gerçek insan hatasından, %26'sı ise bilgi güvenliği politikası ihlallerinden kaynaklanmaktadır.

Güvenlik farkındalığı eğitimi, verilerini etkin bir şekilde korumak, insan kaynaklı olay sayısını azaltmak, müdahalenin maliyetini düşürmek ve çalışanlarının müşteri verilerini sorumlu bir şekilde nasıl idare edeceklerini ve çevrimiçi ortamda güvenli bir şekilde nasıl gezineceklerini anlamalarını sağlamak isteyen şirketler veya kuruluşlar için önemli bir araçtır. Kaspersky'nin 2022 raporuna göre, çalışanlar bir güvenlik olayı durumunda ne yapmaları gerektiğinin farkındaysa ve ne yapmaları gerektiğini biliyorsa, saldırganın şirketin altyapısına sızma şansı o kadar azalıyor. BT ve güvenlik uzmanları tarafından geliştirilen ve sunulan bu programlar, veri ihlallerine ve çalınan bilgilere yol açan ve dolayısıyla bir şirket için mali kayıplara ve itibar kaybına neden olabilecek insan hatalarıyla mücadele etmeye yardımcı olmak için ortak bir hedefi paylaşmaktadır. Peki başarılı bir eğitim programının unsurları nelerdir? Bir şirket, siber güvenliğin çalışanlar için akılda kalıcı olmasını nasıl sağlayabilir? Tüm bu soruların yanıtlarını ve daha fazlasını aşağıda bulabilirsiniz.

Güvenlik farkındalığı eğitimi nedir?

Güvenlik farkındalığı eğitimi, birçok farklı şekilde gerçekleştirilebilen bir eğitim programıdır. Ancak, tüm programların nihai bir hedefi vardır: bir şirketin çalışanlarını, kurumun verilerini ve hassas bilgilerini bilgisayar korsanlığı, kimlik avı veya diğer ihlallerden korumak için ihtiyaç duydukları bilgi ve becerilerle donatmak ve böylece şirketin BT altyapısını korumak. Siber farkındalık eğitiminin birçok farklı unsuru vardır ve iyi bir program, çalışanlara verileri ve çevrimiçi etkinlikleri güvenli bir şekilde yönetmek için bütünlüklü beceriler kazandırmak üzere bunların birçoğunu kapsayacaktır.

Yasalar gereği, bazı şirketlerin belirli sektör düzenlemelerine uyması gerekmektedir, örneğin:

Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR) ve hatta Sağlık Sigortası Taşınabilirlik ve Sorumluluk Yasası (HIPAA). Ayrıca bu örneklerin bir parçası olarak, çalışanlarına siber güvenlik eğitimi vermeleri gerekir. Bu genellikle yılda bir veya iki kez, çalışanları sürekli gelişen en son siber güvenlik meseleleri hakkında bilgilendirmek maksadıyla yapılır.

Çalışanlar için siber güvenlik eğitimi neden önemlidir?

Pek çok siber güvenlik ihlali insan hatası ve sosyal mühendisliğin bir sonucu olabildiğinden, şirketlerin çalışanlarının saldırılara ve ihlallere karşı ne kadar savunmasız olduklarının farkında olmalarını ve bu tehditlere mümkün olduğunca karşı koyabilmelerini sağlamaları gerekir. Bu nedenle çalışanlar için güvenlik farkındalığı eğitimi çok önemlidir. Etkili siber farkındalık eğitimi, çalışanları şirkete karşı hangi siber güvenlik tehditlerinin var olduğu konusunda eğitmekte, potansiyel güvenlik açıklarını anlamalarına yardımcı olmakta ve onlara tehlike işaretlerini tanımak ve ihlallerden ve saldırılardan kaçınmak için uygun alışkanlıkların yanı sıra bir hata yaptıklarında veya herhangi bir şüpheleri olduğunda ne yapmaları gerektiğini öğretmektedir. Buna ek olarak, pek çok şirketin uyumluluk mevzuatına uyduklarından emin olmak maksadıyla siber güvenlik eğitimi almaları gerekecektir.

Başarılı güvenlik farkındalığı programları, çalışanların şirkette siber güvenlik konusundaki sorumluluklarını anlamalarını ve şirket verileriyle çalışırken, yani çevrimiçiyken, şirket cihazlarını kullanırken ve hem ofiste hem de uzaktan çalışırken tetikte olmalarını sağlar. Bu, bir şirketin siber saldırılara ve veri ihlallerine karşı zafiyetini önemli ölçüde azaltabilir.

Çevrimiçi güvenlik farkındalığı eğitimi neleri kapsamalıdır?

Kaspersky'nin 2023 İnsan Faktörü Çalışmasına göre, iş yerinde güvenlik olaylarının nasıl meydana geldiğine dair insan hatası faktörü analiz edildiğinde, en yaygın çalışan faktörü kötü amaçlı yazılım indirilmesi, ikincisi ise zayıf parolalar kullanmak veya parolaları düzenli olarak değiştirmemek oldu. Bu durum, iyi bir güvenlik farkındalığı programının, çalışanlara siber güvenlik ve şirket için bunun ne anlama geldiği konusunda bütünsel bir bakış açısı kazandırmak için bir araya gelen çeşitli unsurları içerecek şekilde geniş bir kapsama sahip olması gerektiğini vurguluyor. Bunlar arasında örneğin iyi parola hijyeni alışkanlıklarını öğrenmek, sosyal mühendislik dolandırıcılıklarını tanıyabilmek, güvenli e-posta alışkanlıkları edinmek ve yasal düzenlemelere uymak sayılabilir.

Ele alınabilecek birçok güvenlik konu başlığı olsa da, her şirketin programı kendi ihtiyaçlarına göre farklılık gösterecektir. Bununla birlikte, siber güvenlik tehditleri ve korumalarıyla ilgili birçok unsur, burada ana hatlarıyla belirtildiği haliyle her kuruluş için geçerli olacaktır:

• Şirket verileri için sorumluluk: Çalışanlar hassas bilgilerin korunması ve kullanım ve gizlilik yasalarına uyulması konusundaki sorumluluklarının bilincinde olmalıdır.
• Parola güvenliği: Güçlü parolalar oluşturma ve kullanma, parolaları düzenli olarak değiştirme ihtiyacını anlama ve potansiyel olarak parola yöneticilerinin kullanımı.
• Kimlik avı farkındalığı: Olası kimlik avı e-postalarını tanıma ve dolandırıcılıktan veya ayrıcalıklı bilgilerin ifşa edilmesinden kaçınma.
• Uyumluluk: Örneğin GDPR ve HIPAA gibi düzenlemeleri takip etmek.
• Veri gizliliği: Müşteri verilerinin veya hassas şirket ve çalışan bilgilerinin korunması.
• İçeriden gelen tehditler: Şirket içinden gelen iç tehditleri ve güvenlik açıklarını tanıma.
• Prosedürler: Güvenlik olaylarına müdahale için politika ve protokolleri anlama.
• Uygun çevrimiçi davranış: Kurumun sistemleri dahilinde internetin nasıl güvenli bir şekilde kullanılacağını öğrenmek ve şüpheli siteleri ve kaynakları tanımak.
• Sorumlu e-posta kullanımı: Veri ihlallerini ve bilgisayar korsanlığını önlemek için çalışanları e-postaları nasıl güvenli bir şekilde kullanacakları konusunda eğitmek.
• Cihazların kullanımı: Çalışanların dizüstü bilgisayarlar ve telefonlar gibi şirkete ait cihazların kullanımına yönelik en iyi uygulamalar konusunda eğitilmesi.
• Cihaz güvenliği: Şirket cihazlarını kötü amaçlı yazılım gibi harici tehditlerden korumak için VPN ve antivirüs yazılımı kullanma ihtiyacı.
• Yazılım kullanımı: Şirket cihazlarında hangi yazılımların kullanılmasına izin verildiğini ve bunların nereden temin edileceğini ve nelerden kaçınılması gerektiğini anlamak.
• E-posta alışkanlıkları: Meşru göndericileri tanımak ve hassas verileri paylaşmamak da dahil olmak üzere e-postaları sorumlu bir şekilde nasıl kullanacağını bilmek.
• Uzaktan kullanım: VPN'ler veya uzak ağ geçitleri kullanarak uzaktan çalışırken cihazları ve sistemleri korumak.

İyi bir siber güvenlik farkındalık eğitim programı sadece yukarıda bahsedilen tüm hususları kapsamakla kalmamalı, aynı zamanda eğitimi ilgi çekici hale getirecek ve materyallerin hatırlanmasına yardımcı olacak tekniklerin kullanıldığı çeşitli formatları da içermelidir. Ayrıca, iyi bir eğitim programı, çalışanların gerçeklikle bağlantı kurabilmeleri için çok sayıda yaşanmış vaka içermelidir. Çok yönlü bir eğitim sadece neye izin verilip verilmediğine ilişkin soruları yanıtlamakla kalmamalı, aynı zamanda ""ya olursa"" senaryolarını ve bir siber güvenlik çözümünün bir tehdidi tespit edememesi ve bir saldırının gerçekleşmesi durumunda ne yapılması gerektiğine de değinmelidir. Simülasyonlar veya oyunlaştırma unsurları aracılığıyla becerilerin pekiştirilmesi de son derece önemlidir.

Kurumlarda siber güvenlik için en iyi ipuçları

Güvenlik farkındalığı konusunda kapsamlı bir anlayışa sahip olmak önemlidir, ancak doğru stratejileri uygulamak da aynı derecede önem taşır. Öyleyse, şirketler çalışanlarına siber güvenlik farkındalık eğitimleri vererek hangi stratejileri geliştirmeye çalışmalıdır? Şirketlerin programlarının başarı olasılığını artırmak için alabilecekleri çok sayıda önlem vardır. İşte akılda tutulması gereken birkaç en iyi uygulama:

1. Güçlü parolalar kullanın: Parola hijyeni, güvenlik farkındalığı eğitiminde önemli bir odak noktası olmalıdır ve bu nedenle şirketler özel karakterler, minimum uzunluklar ve büyük-küçük harfleri içeren güçlü kurallar belirlemelidir. Şirket onaylı bir parola yöneticisi, çalışanların bilgisayar korsanlığı ve sözlük saldırılarına karşı daha fazla güvenlik sağlayan karmaşık parolalar oluşturmasına yardımcı olabileceğinden yararlı olabilir.
2. Çok faktörlü kimlik doğrulamasını deneyin: Birçok büyük kuruluş artık kullanıcıların hesaplarını ve e-postalarını korumak için iki faktörlü kimlik doğrulaması kullanmalarını şart koşuyor. Bu sayede, bilgisayar korsanları kullanıcının parolasını ele geçirmeyi başarsalar bile, örneğin kullanıcının cep telefonunda oluşturulan tek kullanımlık parolayı ele geçiremeyeceklerinden, parolanın bağlı olduğu hesaba erişme olasılıkları çok daha düşük olacaktır.
3. Düzmece saldırılar düzenleyin: Siber suçluların bir şirketin siber güvenlik protokollerini ihlal etmesinin ne kadar kolay olabileceği konusunda farkındalığı artırmak için BT ekibi zaman zaman bu saldırıların neye benzediğini ve çalışanların bunlardan nasıl kaçınabileceğini gösteren kimlik avı saldırılarının simülasyonlarını uygulayabilir.
4. Test metriklerini kontrol edin: Saldırı simülasyonlarını uyguladıktan sonra, idareler siber farkındalık eğitiminin etkinliğini değerlendirmek ve nasıl uyarlanacağına dair kararlar almak için sonuçları derleyip analiz edebilir.
5. Düzenli güncellemeler: Tüm yazılımların güncel tutulduğundan emin olun, böylece en son güvenlik yamaları şirketin sistemleri ve cihazları aracılığıyla dağıtılır.
6. Maruz kalmayı sınırlayın: Bir şirketin güvenlik farkındalık programı aracılığıyla, çalışanlar çevrimiçi ortamda hangi bilgileri paylaşabileceklerini veya paylaşamayacaklarını ve dijital ayak izlerini nasıl en aza indireceklerini iyi bir şekilde anlayabilmelidir.
7. VPN kullanın: İster ofiste ister uzaktan çalışıyor olsun, çalışanlar çevrimiçi trafiklerini şifrelemek ve hassas bilgilerinin korunmasına yardımcı olmak için sanal özel ağlar (VPN'ler) kullanmalıdır.
8. Verileri düzenli olarak yedekleyin: Kuruluş, tüm verilerin sık sık yedeklenmesini sağlayarak, bir ihlal durumunda mümkün olduğunca çok şeyi kurtarabilmesini sağlayabilir.
9. Yönetim ekibinin destek sağladığından emin olun: Şirket liderlerinin desteğini almak, çalışanlar için siber güvenlik eğitiminin uygulanmasında çok faydalı olabilir. Bu sadece programın gerekli kaynakları almasına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda uygun siber güvenlik politikalarının uygulanabilmesini sağlamak için de gerekli olabilir.
10. Düzenli risk değerlendirmeleri gerçekleştirin: Siber güvenlik, sürekli gelişen tehditlerle dolu bir dünyadır. Düzenli risk değerlendirmeleri, bir kuruluşun sistemlerindeki potansiyel güvenlik açıklarının ve tehditlerin belirlenmesine yardımcı olabilir ve yöneticiler bunun ardından siber farkındalık eğitim programını gerekli şekilde ayarlayabilir.
11. Bilgilendirici, interaktif kurslar oluşturun: Ortalama bir çalışanın aklında siber güvenlik sürekli olmayabilir ve potansiyel tehditler hakkında çok fazla bilgi sahibi olmayabilir. Bu nedenle, başarılı bir güvenlik farkındalığı eğitim programı, çalışanların potansiyel güvenlik açıklarını ve bunlara nasıl karşı koyacaklarını anlamalarına da yardımcı olacak şekilde, kolay anlaşılır ve uygulamalı bir genel bakış sunacaktır.
12. Politikaları güncelleyin: Bir kurumun siber güvenliğine yönelik her zaman yeni güvenlik açıkları ve tehditler olduğundan, yönetimlerin politikalarını düzenli olarak gözden geçirmeleri ve gerektiğinde yenilerini uygulayıp yürürlüğe koymaları çok önemlidir.
13. Eğitimleri tazelemek çok önemlidir: Siber farkındalık eğitimi tek seferlik bir uygulama değildir ve bu nedenle çalışanlar, siber güvenliği sürekli akıllarında tutmalarına ve becerilerini geliştirmelerine yardımcı olacak düzenli yeniden eğitimlere katılmalıdır.
14. İşe alım sırasında başlayın: Siber güvenlik eğitimi, yeni çalışanların şirketin özel politikalarının nüanslarını anlaması için işe alım sürecinin bir parçası olmalıdır.

Siber Farkındalık Eğitiminin Önemi

Kaspersky'nin 2023 İnsan Faktörü 360 raporunda, anket katılımcılarına şirketlerinin önümüzdeki 12-18 ay içinde siber güvenlik alanında en çok nereye yatırım yapma olasılığı olduğu soruldu ve katılımcıların %39'unun siber güvenlik uzmanları için eğitimlere yatırım yapmakla ilgilendiği ve %38'inin diğer alanların yanı sıra çalışanların genel eğitimine yatırım yapma olasılığının yüksek olduğu ortaya çıktı. Bu nedenle, çalışanların siber okuryazarlığını artırmanın ve bu alana yatırım yapmanın, bir şirketin kapsamlı bir şekilde korunmasını sağlamak için gerekli bir önlem olduğunu anlamak çok önemlidir. Yalnızca bu da değil, siber ortamda davranış değişikliğini gerçekten etkilemek için gerekli tüm konuları kapsayacak ve öğretime yönelik modern yaklaşımları içerecek doğru eğitim programını seçmek de çok önemlidir. Şirket yönetiminin desteğiyle birlikte C seviyesi de dahil olmak üzere organizasyondaki tüm seviyelerin sürece dahil edilmesi, siber güvenli bir ortamın başarılı bir şekilde uygulanmasını ve sürdürülmesini sağlayacaktır.

İlgili Makaleler ve Bağlantılar:

Siber saldırılar nasıl önlenir?

Uç nokta güvenliği nedir ve nasıl çalışır?

Sosyal mühendislik saldırılarından kaçınmanın yolları

İlgili Ürünler ve Hizmetler:

Kaspersky Güvenlik Farkındalığı Eğitimi

Kaspersky Endpoint Security for Business

Kaspersky Small Office Security