Mobil dolandırıcılıklar: dolandırıcılıkları tespit etme ve kendinizi koruma
Cep telefonu dolandırıcılıklarından kaçınmak, özellikle de dolandırıcılar insanları kandırmak için sürekli yeni yöntemler bulduklarından artık dijital hayatlarımızın bir parçası oldu. Fakat bazı dolandırıcılıklar her zaman kolay fark edilemeyebiliyor, bu nedenle yeni dolandırıcılık yöntemlerinden haberdar olmak ve bunları tespit etmeyi öğrenmek çok önemli. Bunun nedeni, kişisel hesaplarınızın gizlilikleri ihlal edildikten sonra bu hesapları kurtarmanın bazen çok kolay olmaması.
Telefon Dolandırıcılığı Yöntemleri Nelerdir?
Cep telefonları günümüzde en değerli eşyalarımız arasında yer almaktadır ve siber suçlular da bunun farkındadır. Cep telefonlarını her zaman yanımızda taşırız ve hayatlarımızdaki en gizli bilgilere erişmek için cep telefonlarını kullanırız. Telefonlarımıza bağladığımız bankacılık bilgileri, e-postalar ve diğer hassas veriler, telefonları kimlik hırsızlığı ve sahtekârlık açısından mükemmel bir hedef hâline getiriyor.
Cep telefonu dolandırıcıları, sizi kandırarak cihazınıza gönüllü olarak virüs bulaştırmanıza veya gizli bilgileri onlara vermenize neden oluyorlar.
Bilinen mobil dolandırıcılık türlerinden bazıları şunlardır:
- Cep telefonu virüsleriyle dolandırıcılık
- SMS yoluyla şifre hırsızlığı (Smishing)
- Sesli mesaj yoluyla dolandırıcılık (Vishing)
- Tek çaldırma yoluyla dolandırıcılık
Cep Telefonu Virüsleriyle Dolandırıcılıklar Nelerdir?
Cep telefonu virüsleriyle dolandırıcılıklar, telefonunuzda virüs olduğunu iddia ederek size sahte uyarılarda bulunulmasıdır.
Telefonunuzda bir internet tarayıcısından dolaşırken bu tarz bir uyarı gösteren bir sayfaya denk gelmiş olabilirsiniz. Bu uyarı size, telefonunuzda yapılan bir taramanın telefonunuzda virüs bulduğunu ve hemen harekete geçmeniz gerektiğini söyleyecektir.
Ardından gerçekte kötü amaçlı bir yazılım veya casus yazılımı olan bir "antivirüs" uygulamasını indirmeniz istenecektir. Kötü amaçlı kod akıllı telefonunuza ulaştıktan sonra dolandırıcılar, diğer cihazlara virüs bulaştırabilir veya sizin cihazlarınıza el koyabilir. Kendinizi bu tarz saldırılardan korumanın en kolay yolu, telefonunuzda Antivirus for Android gibi siber güvenlik özelliklerinin olduğundan emin olmaktır.
Sesli Mesaj Yoluyla Telefon Dolandırıcılığı Nedir?
Vishing, veya “sesli mesaj yoluyla dolandırıcılık”, belirli eylemleri alma konusunda sizi yönlendiren cep telefonu dolandırılığı aramalarını içerir.
Sesli mesaj yoluyla dolandırıcılığın ne olduğunda bahsedecek olursak: Dolandırıcılar, güveninizi kazanmak için gerçek bir kişi veya kurum olduklarını iddia edeceklerdir. Resmi bir şirket veya devlet hizmetinin bir parçası olarak kendilerini gösterebilirler ve bu sayede onlara kişisel bilgilerinizi veya paranızı vermeniz konusunda sizi ikna edebilirler.
Bu dolandırıcılar bir telefon konuşması esnasında sizi harekete geçirmeye çalışırlar. Durumun aciliyetine güvenip istedikleri şey karşılığında sizden "panik" hâlinde tepki göstermenizi beklerler. Bu nedenle dolandırıcılar, sizden bir takip işlemi gerçekleştirmenizi (telefonu kapattıktan sonra) istemek yerine arama sırasında sizi ödemeye veya bilgi paylaşmaya zorlarlar.
SMS yoluyla şifre hırsızlığı nedir?
SMS yoluyla şifre hırsızlığı, veya “smishing”, bir dolandırıcının size kısa mesaj yoluyla işlem yaptırmasıdır.
Bu mesajlarda kötü amaçlı SMS bağlantıları gönderilebilir ve bağlantıyı açtığınızda cihazınıza kötü amaçlı yazılım veya casus yazılımı bulaşabilir. Dolandırıcı, bazen sizi kandırarak farklı bir eylemde bulunmanızı da sağlayabilir. Dakika başına ücret kesen bir numarayı arama, sizi bir şeye abone olmaya kandırma veya sizden kişisel bilgilerinizi alma gibi başka eylemler de bunlara dâhildir.
Tek Çaldırma Yoluyla Dolandırıcılık Nedir?
Tek çaldırma yoluyla dolandırıcılık, bilinmeyen bir numaradan gelen, yalnızca bir defa çalan ve sizi o numarayı geri aramaya teşvik eden aramalardır. Dolandırıcılar genellikle insanların meraklarına yenik düşüp geri arayacaklarına inandıkları için bu dolandırıcılık işe yaramaktadır. Dolandırıcılık şu şekilde gerçekleşir: Aramayı yapınca sizden ücret alınır ve dolandırıcı bundan kâr elde eder. Bu aramalar genelde uluslararası bir alan kodundan yapılır ve bu yüzden sizden yüksek ücretler alınır. Bazen bir sesli mesaj bırakılarak sizin geri arama ihtimalinizi artırırlar. Bu yüzden bilmediğiniz veya arama beklemediğiniz bir numara tarafından aranırsanız temkinli olun.
Cep Telefonu Dolandırıcılıklarından Nasıl Kaçınılır?
Her dolandırıcılığın kendi özellikleri vardır ancak genel olarak hepsinin birkaç ortak amacı ve yöntemi bulunmaktadır. Sürekli olarak yeni dolandırıcılık türleri ortaya çıktığından beklenmeyen durumlar için hazırlıklı olmanız gerekir.
Bu mobil dolandırıcılıklardan kaçınmak için sizden istenen şeye dikkat etmeniz gerekir. Bunun yanı sıra, güvenliğinizi sağlamak için dijital hayatınızda daha iyi bir koruma tercih edebilirsiniz.
Cep Telefonu Dolandırıcılıkları Nasıl Tespit Edilir?
Her türlü dolandırıcılık, duygularınız üzerinden oynanan bir oyun ve güveninizi kazanma çabasıdır. Dolandırıcılıkların arkasındaki bazı duygusal motivasyonlara şunlar örnek verilebilir:
Acil durumlar veya tehditler sizi daha hızlı hareket etme konusunda isteklendirebilir. Bir eylemde bulunmadığınız için kötü sonuçlarla karşılaşacağınızdan korkar veya endişelenirseniz bir şey yapmadan önce sorular sorun. Her dürüst insan, sorularınıza cevap vererek iddia ettikleri şeyin gerçek olduğunu doğrulayacaktır. Dolandırıcılar, size uyguladıkları baskıyı artıracaklardır. Acil durum olarak karşılaşabileceğiniz yaygın durumlardan bazıları borçlar, vergi iadeleri veya yasal suçlamalardır.
Empati zor durumdaki başka insanlara yardım etme isteğinden kaynaklanmaktadır ve bu durum reddetmenizi daha da zor bir hâle getirmektedir. Bu durumun gerçek olup olmadığını sorguladığınız için kendinizi suçlu hissederseniz bu tehlikeye işarettir. Dolandırıcılar, bir hayır kurumunun veya diğer toplumsal davaların bir parçasıymış gibi davranabilirler. Yakın zamanda olan bir doğal afet veya diğer güncel sorunları hikâyelerinde kullanarak sizi kandırmaya çalışabilirler.
Büyük vaatlerde bulunma, dolandırıcın bir ödül karşılığında sizden istediği şeyi yapma konusunda sizi teşvik edebilir. Sunulan teklif sizi heyecanlandırır veya umutlandırırsa temkinli olmak isteyebilirsiniz. Dağıtılan bir ödülü kazanmanız veya bir tatil paketinde size büyük bir indirim sunulması, bu duruma örnek olarak verilebilir.
Her dolandırıcılık eyleminde istek üzerine bir şeyleri yapmanız için teşvik edilirsiniz. Dikkat edilmesi gereken dolandırıcılık isteklerinden bazıları şunlardır:
- Özellikle nakit olarak veya bazen de bir hediye kartıyla para ödemek. Bu şekilde yapılan ödemelerde para iadesi almak zordur.
- Banka hesabı numarası, sosyal güvenlik numarası veya çevrimiçi oturum açma bilgisi gibi bilgileri vermek.
- Bir hesapta oturum açmak veya daha fazla bilgi almak için bir bağlantı aracılığıyla bir web sitesine gitmek.
- Antivirüs uygulaması gibi bir uygulama veya dosya indirmek.
Telefon üzerinden size ulaşıldığında veya bir bildirim aldığınızda bunlardan herhangi biriyle karşılaşırsanız çok dikkatli olun. Çoğu durumda iddia edilen durumu araştırmak için herhangi bir eylemde bulunmayı reddetmeniz veya ertelemeniz gerekir.
Cep Telefonu Dolandırıcılıklarından Kaçınmayla İlgili İpuçları
Kendinizi korumanın en iyi yöntemi, telefonunuzu kullanırken fazladan dikkatli olmaktan geçer. Dolandırıcılıkları tespit etmek için tetikte olmanız gerekirken özel hayatınızda güvenliği artırmaya da özen gösterebilirsiniz.
Mobil dolandırıcılıklara karş daha güvende olabilmek için birkaç faydalı ipucu:
Ortak Wi-Fi ağlarında sanal özel ağ (VPN) kullanın. VPN şifrelemesi, hareket hâlindeyken verilerinizin başkalarının eline geçmesini önler. Bu hizmetler aynı zamanda verilerinizi anonim hâle getirir, böylece IP adresi veya diğer yöntemlerle kimse verilerden size ulaşamaz. Hareket hâlindeyken veya evdeyken web kullanımınızı korumaya yönelik bir hizmet arıyorsanız Kaspersky VPN Secure Connection'ı deneyebilirsiniz.
Son derece güvenli parolalar oluşturun. Aynı parolaları tekrar kullanmayın. Her parola için rastgele karakter dizileri kullanmak en iyi yöntemdir. Kullandığınız büyük/küçük harflerin ve karakter türlerinin çeşitli olmasına özen gösterin; örneğin, sembol, sayı, büyük harf ve küçük harfler kullanın. Hatırlayabileceğiniz birkaç kısa kelimeden oluşan bir şifre kullanıyorsanız harflerden bazılarını semboller veya sayılarla değiştirin.
Daha uzun PIN kodları oluşturun. Kilit ekranınızda 4 haneli PIN kodu yerine mümkünse 6 haneli PIN kodları kullanın. 6 haneli PIN kodlarında daha fazla kombinasyon olduğundan kaba kuvvetle telefonunuza veya hesaplarınıza erişilmesi daha zor olur. Teknoloji korsanları genelde rastgele tahminlerde bulunmak yerine sizin hakkınızda internet bulunabilecek her şeyi araştırdıklarından tarihleri veya diğer kişisel bilgileri hiçbir zaman kullanmayın. Ayrıca “0000” veya “1234” gibi temel sayı dizilerini kullanmayın.
Benzersiz parolalarınızı güvenli bir çevrimiçi kasada saklayın. Tüm özel parolalarınızı ve PIN kodlarınızı hatırlamak için Kaspersky Password Manager gibi bir hizmet kullanın. Parolarınızı içeren bir not defteri tutmak veya parolaları telefonunuzda saklamak son derece tehlikelidir ve hiçbir zaman yapılmamalıdır. Parola yöneticileri, verilerinizi şifreleyerek teknoloji korsanları tarafından okunmasını engeller. Sizin tek yapmanız gereken, kasaya erişmek için kullanacağınız ana parolayı hatırlamaktır. Bu ana parolayı, kötü amaçlı kişilerin kasanıza girmesini engellemek için en güçlü ve en karmaşık şifrelerden biri olarak ayarlamaya özen gösterin.
Güvenilir hediyeler için sizden ücret istenmez. Birisi kazandığınız bir ödül için sizden para isterse oradan uzaklaşmak en iyi tercih olacaktır. Bu teklif büyük olasılıkla dolandırıcılıktır.
Bir arama engelleme uygulaması kullanın. Bu uygulamalar yasa dışı robot aramaları ve diğer dolandırıcıları tespit ederek sizin telefonunuza ulaşmalarını engeller. Hizmetler her zaman mükemmel değildir ve bazen yasal bir aramayı dolandırıcı olarak etiketleyebilir. Neyse ki bazı uygulamalar, size hangi aramaların dolandırıcılık olabileceğini söyleyen arama etiketleyicilere sahiptir; bu sayede açıp açmamaya siz karar verebilirsiniz.
Bu kişilerle konuşmayın ve telefonu kapatın. Herhangi bir şekilde iletişim kurmak daha fazla arama almanıza yol açabilir. Otomatik menülerde gezimek için numaralara basmaktan kaçının ve dolandırıcı olduğunu düşünüyorsanız canlı personele cevap vermeyin. Merak ediyorsanız telefonu kapatıp size sunulan teklifle ilgili kendi araştırmanızı yapın.
Hizmetler için yalnızca resmi uygulamaları kullanın. Bankacılık ve sosyal medya gibi hizmetler için üçüncü taraf uygulamalarını kullanmak, dolandırıcılara istenmeyen erişim sağlayabilir. Daha da kötüsü, üçüncü taraflara giriş bilgilerinizi vermek kimlik bilgilerinizin çalınmasına neden olabilecek bir şifre dolandırıcılığı olabilir. Her ayrı hizmet için resmi uygulamayı seçmek yerine bütün ayrı hizmetlerinizi tek bir uygulamada toplayan uygulamalardan kaçınabilirsiniz.
Telefon faturalarınıza dikkat edin. Yetkisiz olarak alınan ücretler, dolandırıcılık ile ilgili tehlikelere işaret eder. Faturanızda böyle bir şey fark ederseniz hemen durumu bildirip kesilen ücrete itiraz edin. Dolandırıcılık olmasa bile yıllar boyunca faturanıza eklenmiş olan istenmeyen hizmetleri durdurmuş olacaksınız.
Telefonuzda siber güvenlik edinin. Çevrimiçi gizliliğinizi ve cep telefonuzdaki verilerinizi korumanın en kolay yolu onları korumaktır. Birden fazla cihazda kullanılabilen Kaspersky Security Cloud gibi bir hizmeti öneririz. Ayrıca aile tarifesinde esnek ebeveyn denetimleri de bulunmaktadır. Bu nedenle kendinizi, partnerinizi ve varsa çocuklarınızı koruyabilirsiniz.
İlgili makaleler:
Mobil dolandırıcılıklar: dolandırıcılıkları tespit etme ve kendinizi koruma
Kaspersky
